De waterbronnen van bedrijven in de haven van Antwerpen en langs het Albertkanaal staan onder toenemende druk door de klimaatverandering. Tijdens droogte baart niet enkel het waterpeil zorgen maar neemt ook de verzilting sterk toe en dat speelt heel wat bedrijven parten. Een sensorennetwerk maakt realtime opvolging mogelijk via dashboards. De bijhorende data-analyse door VITO’s experten maken gerichter operationeel beheer en betere afstemming tussen de verschillende actoren mogelijk.
- Sensorennetwerk zorgt voor realtime opvolging van de waterkwaliteit en biedt systemisch inzicht
- Visualisatie biedt kansen voor sneller en gerichter waterbeheer
- Waterkwaliteit en waterpeil kunnen beter in evenwicht gebracht worden
Groot economisch belang
De haven van Antwerpen is de belangrijkste olie- en chemiecluster in Europa en telt veel waterintensieve bedrijven die grote hoeveelheden water nodig hebben voor hun productieproces, koeling of stoomproductie. Captatie van oppervlaktewater uit dokken en kanalen speelt daarin een zeer belangrijke rol.
De zoetwaterbron die aansluit op de Antwerpse haven is het Albertkanaal dat gevoed wordt met water uit de Maas. Het drinkwaterbedrijf Water-link onttrekt water aan het Albertkanaal voor zijn drinkwaterproductie.
Sensornetwerk
VITO adviseerde bij het opzetten van een sensornetwerk en de selectie van de optimale locatie voor 45 meetpunten in het Albertkanaal en de Antwerpse havendokken. Daarnaast ondersteunen we bij het analyseren en het slim interpreteren van de meetresultaten. Dat alles gebeurt in het kader van het Europese Horizon 2020 project Aquaspice.
De continue monitoring met sensoren biedt systematisch inzicht in de kwaliteit en de kwantiteit van het water in het Albertkanaal en de havendokken. Op het Albertkanaal biedt dat nieuwe mogelijkheden voor zowel de drinkwatermaatschappij water-link als voor de Vlaamse Waterweg, de beheerder van het Albertkanaal. Ook voor de havenautoriteiten en grote watergebruikers in het gebied zijn er belangrijke baten.
Waterkwaliteit, droogte en overstromingen
De dashboards met gerichte visualisaties van de metingen laten toe om bijna in realtime te zien waar en wanneer een verandering in de waterkwaliteit zich voordoet. Zo kan men tijdig maatregelen nemen om onder meer de risico’s voor de captatie van water met ongewenste samenstelling beperken. Na de overstromingen in Wallonië tijdens de zomer van 2021 kon het water met mogelijke verontreiniging uit het overstroomd gebied gevolgd worden doorheen het Albertkanaal. Ook de intrusie van zoutwater vanuit de havendokken door het terugpompen van water om het Alberkanaal op peil te houden tijdens de droogteperiode in zomer 2022 kon dankzij het sensornetwerk en de dashboards nauwgezet opgevolgd worden.
Beter beheer
De inzet van digitale watertechnologie en de visualisatie van de sensorische metingen op dashboards en bijhorende data-analyse door VITO dragen bij aan een goede afstemming met alle betrokken partijen over het beheer van het watersysteem. De impact van de beheerbeslissingen worden inzichtelijk voor de verschillende actoren, waardoor onderling overleg met meer details en minder onzekerheden kan gebeuren. Zo kunnen alle betrokkenen in het gebied proactief optreden en een strategie uitwerken die de diverse belangen verzoent.
